Tranh luận với phát biểu giải trình của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng tại phiên thảo luận Luật Quản lý thuế (sửa đổi) chiều 15/11, Tổng Kiểm toán nhà nước Hồ Đức Phớc nêu rõ: KTNN sẽ nỗ lực hết mình khi được Quốc hội giao kiểm toán về thuế và sẽ chịu trách nhiệm về kết luận của mình.

Tổng Kiểm toán nhà nước tranh luận với Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng

Tại phiên thảo luận, sau khi rất nhiều đại biểu Quốc hội ủng hộ việc quy định Thanh tra nhà nước và Kiểm toán nhà nước kiểm tra hoạt động thu NSNN của cơ quan thuế và lên tiếng phản đối quy định tại Khoản 2 Điều 21 về việc nếu kết luận thanh tra và kiểm toán nhà nước khác kết luận cơ quan thuế thì thực hiện theo kết luận cơ quan thuế trong Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ  trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã phát biểu giải trình vấn đề này.
 
Bộ trưởng Bộ tài Chính Đinh Tiến Dũng cho biết, thời gian qua, cơ quan quản lý thu (Thuế, Hải quan) đã thực hiện rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra và KTNN.
 
Trong cơ chế hiện nay, DN tự tính, tự khai, tự nộp và hàng năm cơ quan thuế kiểm tra 18-20% số DN nộp thuế trên cơ sở phân tích và đánh giá tiêu chí rủi ro. Cơ quan thuế cũng đã xử lý rất nhiều vi phạm, chẳng hạn như năm 2017 qua thanh tra, kiểm tra đã xử lý đến 55.000 tỷ đồng.
 
Khi KTNN kiểm toán tại cơ quan thuế và đối chiếu với các DN cũng phát sinh thêm số thu cho ngân sách và cũng dựa trên cơ sở dữ liệu phân tích rủi ro của cơ quan thuế cơ bản đồng thuận. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, có những kết luận cơ quan thuế chấp hành nghiêm túc, thông báo cho người nộp thuế nộp thêm, nhưng người nộp thuế thấy chưa thỏa đáng nên họ kiện cơ quan thuế là người ra quyết định thì phải xử lý. Khi họ không đồng ý thì kiện lên cấp trên là Bộ Tài chính phải xử lý. Nếu không chấp thuận nữa thì đưa ra Tòa. Ai kết luận thì người đó phải chịu trách nhiệm giải trình trước Tòa.
 
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định, Ban soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát và tiếp thu vấn đề này theo hướng đảm bảo đúng Hiến pháp và đúng quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Thanh tra và Luật KTNN; tạo thuận lợi cho công tác thanh tra, kiểm toán hoạt động quy định của pháp luật, tránh chồng chéo và phù hợp với tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của bộ máy nhà nước; đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế cũng như cơ sở pháp lý cho cơ quan quản lý thuế thực hiện đúng Luật Quản lý thuế và các luật khác có liên quan.
 
Không đồng tình với ý kiến của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Tổng Kiểm toán nhà nước Hồ Đức Phớc đã dùng quyền tranh luận.
 
Tổng Kiểm toán nhà nước nói: Bộ trưởng nói là vì kết luận của KTNN cho nên các đối tượng nộp thuế kiện làm liên lụy cơ quan thuế. Tôi xin khẳng định với Bộ trưởng là tôi làm Tổng Kiểm toán gần 3 năm rồi, chưa có trường hợp nào mà từ kết luận của KTNN liên lụy đến cơ quan thuế, do người nộp thuế kiện cơ quan thuế.
 
Tổng Kiểm toán nhà nước cũng chỉ rõ: Việc cơ quan thuế để sót, lọt nguồn thu là rất lớn. Chẳng hạn, KTNN đối chiếu các DN ngoài quốc doanh hai năm vừa rồi thất thu thuế đến 94% so với số đối chiếu. Kiểm tra lại dữ liệu về rủi ro cũng cho thấy, chính việc chọn rủi ro không chính xác nên nhiều DN nằm trong diện rủi ro nhưng không thu được thêm thuế. Riêng việc kiểm toán hoàn Thuế Giá trị gia tăng năm 2017, ngành thuế vi phạm hoàn thuế sai 1.496 tỷ đồng. Vừa qua, KTNN kiểm toán việc ưu đãi đầu tư tại khu chế xuất ở TP. HCM cũng đã kiến nghị truy thu 1.749,5 tỷ đồng; cuộc kiểm toán ở TP. HCM truy thu 2.959 tỷ đồng, trong đó, KTNN đối chiếu 4 quận của TP. HCM thì có 658 khu đất không lập bộ thu và ở Quận 1 sau khi KTNN kiến nghị Chi cục thuế Quận đã đôn đốc, lập bộ thu và đã nộp 283,3 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước.
 
“Về phía KTNN, chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức mình khi được Quốc hội giao kiểm toán về thuế, không những quản lý tài chính công và tải sản công mà cả hoạt động của cơ quan thuế trong vấn đề thu thuế. KTNN sẽ chịu trách nhiệm về kết luận của mình”- Tổng Kiểm toán nhà nước nói.
 
N. HỒNG